Op woensdag 22 maart vond de eerste Skills & Knowledge Session plaats met als onderwerp Je muziek opnemen. Zo’n 25 jonge Groninger muzikanten waren aanwezig om te luisteren naar de twee panels.
Het muzikantenpanel bestond uit Sjoerd Vriesema (Stuart Mavis), Jeppe Gooskens (Vikings in Tibet), Niels van der Wielen (Orange Skyline) en Joost Dijkema (Reverse Cowgirls, Recipees).
Klaas Pot (No Pussy Blues studio), Hans Hannemann (Twang Wolf Studio), Freek van der Heide (producer, mixer, songwriter) en Bram Staats (Kudo Studio) maakten samen het producerspanel. Bastiaan Nijbroek (manager Orange Skyline en Town of Saints) leidde de panels.
foto: Joost Nuijten
Onderwerpen en tips uit panel 1: de muzikanten
Tijdens dit onderdeel beantwoordde het muzikantenpanel vragen van Bastiaan Nijbroek en het publiek over alles wat met je muziek opnemen te maken heeft.
Zelf doen vs. producer inhuren
Zelf dingen doen is sowieso goed, zelfs werken in een standaard programma als GarageBand kan leuk en leerzaam zijn, aldus Sjoerd Vriesema. Door zelf aan de slag te gaan in opnameprogramma’s is het makkelijker om dichter bij jezelf te komen en je eigen sound te ontdekken. Het leert je ook de vaktermen waardoor het makkelijker wordt om een idee aan een producer uit te leggen.
Hoe vind je een goede producer?
De weg naar het vinden van een goede producer is niet makkelijk. Hoe je iemand vindt kan enorm verschillen. Vaak hoor je wel een naam circuleren in je omgeving en gaat die zoektocht heel natuurlijk. Je kan natuurlijk ook gewoon contact opnemen met een producer die je niet kent. Belangrijk is dat je een goed gevoel moet hebben bij iemand. Het opnameproces kan een intensieve samenwerking zijn. Het is dus geen gek idee om van tevoren vaak te meeten met een producer om elkaar te leren kennen. Als je de juiste persoon vindt voel je je waarschijnlijk ook niet zenuwachtig tijdens het opnemen, dan heb je juist superveel zin in om weer naar de studio te gaan. Ook het kennen van referenties is erg handig om je ideeën uit te leggen en om je keuze voor iets te ondersteunen met argumenten.
Demo love
Volgens Niels van der Wielen hebben sommige muzikanten last van “demo love”. Besteed niet teveel tijd aan de demo, het is een momentopname en om het idee terug te luisteren. Je moet niet je demo gaan namaken, je moet dat ook los kunnen laten om de nóg vettere dingen een kans te geven.
Overhaast het proces niet
Duidelijk werd dat veel muzikanten tijd nodig hebben voor ze uiteindelijk de opnames van hun muziek realiseren. Dat er 10 jaar tussen idee en album zit is helemaal geen uitzondering. Veel muzikanten hebben gewoon tijd nodig om hun muzikale richting te vinden. Ook tijdens het opnameproces zullen er momenten zijn die niet lopen zoals gepland, houd daar rekening mee tijdens de planning en accepteer het als het gebeurt, dit is normaal.
foto: Joost Nuijten
Onderwerpen en tips uit panel 2: de producers
Tijdens dit onderdeel beantwoordde het producerspanel vragen van Bastiaan Nijbroek en het publiek over het thema Je muziek opnemen, vanuit hun perspectief.
Hoe bereid je je voor op een studiodag?
De nummers veel spelen, veel demo’s opnemen en kritisch terugluisteren. Zorg dat je precies weet wat je wilt als artiest en met je track, dat maakt het kiezen tijdens het opnameproces makkelijker. Ook moet je weten of je met een clicktrack mee kan en wilt spelen. Oefen dit dus van tevoren. En zorg dat je je spullen, je geluid, goed voor elkaar hebt.
Speel zachter
Het spelen in een studio is een totaal ander spel dan live spelen. Wat live zoveel energie lijkt te brengen kan in de studio erg rommelig klinken. Houd wel de felheid in je spel, maar raak je instrument zachter, met gevoel, en laat het instrument optimaal resoneren.
Luister zonder ego
Een belangrijke vraag die regelmatig gesteld kan worden is ‘Werkt het voor het liedje?’ Soms moet je daarbij je eigen ego even uitschakelen. “Er moet al zoveel in een liedje, en soms is het dan nodig dat een pianist maar met één hand speelt”, zegt Hans Hannemann.
Kosda?
De prijzen en voorwaarden zijn bij elke producer weer anders, zo blijkt. De één vindt het belangrijk dat er een klik is en wil graag invloed op het songwriting proces, de ander is voor een dagprijs in te huren en heeft een flexibele instelling over wat er in die dag gebeurt. Grofweg kun je rekenen op 250-350 Euro per dag (ex. BTW). Er werd ook gewaarschuwd dat het soms lastig is om alles in één dag te doen. Een opnamedag kan erg intensief zijn, in veel gevallen is het beter om de zang dan op een andere dag op te nemen. Houd daar rekening mee.
Mixen vs masteren
Tijdens het mixen worden alle sporen nog eens goed langs gegaan en wordt er gezorgd voor een goed totaalgeluid (links, recht, mid). Het equalizen of ‘EQ-en’ van de track en het toevoegen van effecten hoort ook bij het mixen. Daarna kan je nummer gemasterd worden, voor die laatste 1 tot 5 procent verbetering in geluid. In het masteren kan ook weer enige kleur worden toegevoegd, zorg er dus voor dat je de masteraar met zorg kiest. Mixen wordt vaak gedaan door de producer, het masteren wordt meestal aan een ander overgelaten en kost normaliter 50-150 Euro per nummer. Je zou kunnen overwegen het uit te besteden aan een andere producer die er met een fris en totaal ander oor naar kan luisteren.
Enge dingen doen
Uit het publiek kwam de vraag hoe de producers zich blijven ontwikkelen, hoe ze zich scherp houden. Freek van der Heide doet graag nieuwe, enge dingen. Zo ging hij onlangs 4 dagen naar Finland om K-pop te maken. “Als je je op onbekend terrein begeeft leer je het meest. Je kan skills afkijken en als zoiets lukt wordt je echt superblij, het geeft energie”.
foto: Joost Nuijten
Skills & Knowledge Sessions #6: Hoe manage ik mijn act? Klik hier voor het verslag.
Skills & Knowledge Sessions #5: Hoe zit het met Buma/Stemra, Sena en Norma? Klik hier voor het verslag.
Skills & Knowledge Sessions #4: Hoe promoot ik mijn muziek? – Klik hier voor het verslag
Skills & Knowledge Sessions #3: Hoe release ik mijn muziek? Klik hier voor het verslag.
Skills & Knowledge Sessions #2: Hoe kom ik aan optredens? Klik hier voor het verslag.
Skills & Knowledge Sessions #1: Je muziek opnemen – Klik hier voor het verslag.
De Skills & Knowledge Sessions en POPgroningen zijn powered by VRIJDAG.
