Geldstress. Als iemand reden tot klagen heeft anno 2025, is het de beroepsmuzikant wel. Van verwaarloosbare streaminginkomsten tot pietepeuterige gageuitkeringen – het wordt de muzikant zeker niet makkelijk gemaakt vandaag de dag. Daarom zijn subsidies en fondsen misschien wel belangrijker dan ooit. POPgroningen gaat voor jou de opties bij langs in de rubriek Rondje Fondsen. Met in deze editie: de Ontwikkelbeurs muziekauteur van het Fonds Podiumkunsten, waarmee Cashmyra hun dit jaar verschijnende album wist te realiseren. We spraken frontvrouw Cashmyra Rozendaal over alle ins and outs van de beurs.
Let op: dit stuk behandelt het onderwerp zelfmoord. Als je hier gevoelig voor bent, lees dan met zorg of sla dit over. Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.
Onze Rijksoverheid kent in totaal zes cultuurfondsen die de Nederlandse cultuur ten goede komen. Eén van die zes is het Fonds Podiumkunsten (FPK), dat zich inzet voor podiumkunsten in de volle breedte. Het FPK, zo schrijft het zelf, ‘stimuleert artistieke ontwikkeling, investeert in verdieping en verbreding, financiert het creëren van nieuw werk en maakt het mogelijk dat werk gezien wordt door zoveel mogelijk mensen’. Daarbij maakt het niet uit of of het nou gaat om popmuziek, teksttoneel, circustheater of musical – het zijn immers allemaal podiumkunsten.
Het Fonds maakt wél onderscheid in het typen subsidies dat het verstrekt. Zo heb je het programma Nieuwe makers, voor artiesten die nog redelijk aan de wieg staan; de Podiumregelingen, ter financiering van de Nederlandse podia; de Upstream: Music–regeling, voor al meer gevestigde artiesten; maar ook de Ontwikkelbeurs muziekauteur, voor muziekauteurs die willen investeren in hun professionele artistieke ontwikkeling.
Cashmyra deed in 2023 tweemaal een aanvraag voor deze Ontwikkelbeurs, die toen nog de Werkbijdrage muziekauteur heette. De eerste keer was het bijna, de tweede keer was het helemáál raak. “Ze vonden de aanvraag de eerste keer al interessant, maar het was nog niet concreet genoeg. Toen heb ik in de tweede aanvraagronde dat jaar een aangepaste versie ingediend. Die werd wel goedgekeurd, en een halfjaar later kreeg ik 9.500 euro op mijn bankrekening gestort.”
Wat is de Ontwikkelbeurs Muziekauteur?
De Ontwikkelbeurs Muziekauteur is bedoeld voor muziekauteurs die willen investeren in hun professionele artistieke ontwikkeling. In een traject van maximaal twee jaar moet de beurs leiden tot nieuw werk, dat van artistieke verbreding en verdieping getuigt en aan een verrijking van het bredere muziekveld bijdraagt. Met andere woorden… “In principe vraag je als schrijvende muzikant – niet als volledige band, maar als individu* – een bedrag aan waarmee je drie of zes maanden fulltime muziek kan schrijven. Waarbij je niet precies hoeft uit te leggen wat je met dat geld doet. Bij een SENA Muziekproductiefonds moet je bijvoorbeeld het geld echt uitgeven aan derden, en van het geld vanuit het FPK mag je gewoon je huur en je eten betalen, zodat je meer tijd hebt om nieuwe muziek te schrijven”, aldus Cashmyra.
In wezen wordt je tijd dus gesubsidieerd, in plaats van de dekking van specifieke kosten. Het maakt dus niet uit hoe je de beurs precies besteedt. Zolang je na het traject maar kunt aantonen dat er nieuw werk bestaat. Cashmyra: “Als je nieuw werk registreert bij Buma/Stemra is het automatisch al oké. Want dan is er bewijs voor het nieuwe werk, en daar draait het eigenlijk om.”
*Dit betekent niet dat je als band geen aanvraag kunt indienen. Het FPK zegt hierover: “Een aanvraag kan ook door één aanvrager namens een collectief van muziekauteurs worden ingediend, zoals een band of ensemble. Alle leden van dat collectief zijn binnen dat verband gezamenlijk werkzaam en nemen actief deel aan het ontwikkelingstraject.”
Hoe moeilijk is het?
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: er bestaat íéts van een instapdrempel. Cashmyra erkent dat het lastig wordt als je nog niks hebt uitgebracht en nauwelijks optredens hebt gedaan. Maar waar de grens ligt, durft ze niet precies te zeggen. “Misschien moet je wel een paar stappen verder zijn. Ik denk dat een SENA Muziekproductiefonds bijvoorbeeld makkelijker is om aan te vragen. Maar ik vind het lastig om in te schatten hoe gevestigd je precies moet zijn.”
“Er is ook een lijst openbaar gemaakt van wie het heeft aangevraagd en ook heeft gekregen. Daar zie je ook gevestigde artiesten tussen, zoals Pip Blom, Babs en Sophie Straat. Ik ben zelf best wel trots dat een muzikant van mijn formaat het dan ook krijgt. Maar het zegt dus wel dat ze niet alléén kijken naar hoe bekend je al bent, maar ook echt naar wat jij als muziekauteur zou willen toevoegen aan de podiumkunsten in Nederland.”
Wees concreet
Wat je kansen in elk geval vergroot, is een concreet plan, aldus Cashmyra. Alleen zeggen dat je een album wil maken is niet voldoende. “Dan zeggen zij: leuk, dat wil iedereen. Dus je moet daarin heel concreet zijn. Is er bijvoorbeeld een concept, of een thema waarmee je werkt? En hoe draagt het album bij aan je artistieke ontwikkeling? En als je kijkt naar eerder werk, hoe wil je jezelf verbreden en wat voor nieuwe richting heb je op het oog? Het kan best wel droog zijn en misschien ook een beetje bluffen. Maar het is ook wel heel belangrijk voor je visie en duidelijkheid voor jezelf.”
Cashmyra gebruikt zichzelf als voorbeeld. “Een van de verschillen tussen mijn eerste afgekeurde versie en de tweede versie die wel werd goedgekeurd, is dat ik veel concreter heb benoemd 1) met wie ik precies wilde gaan samenwerken en sparren, 2) dat ik synthesizers aan ging schaffen en 3) dat ik verdieping wilde zoeken in muziekproductie omdat ik zelf thuis demo’s wilde kunnen maken in plaats van alleen maar met een akoestische gitaar op de bank liedjes schrijven. Op die manier laat je zien dat je het schrijfproces anders wil aanpakken dan hoe je het eerder hebt gedaan. En leg dan ook uit waarom dat waardevol is. Bijvoorbeeld omdat je niet nog een keer ongeveer hetzelfde wil schrijven als dat je eerder hebt geschreven, omdat jezelf wil uitdagen of omdat je denkt dat een nieuwe sound kan bijdragen aan meer publiek bereiken.”
Een duidelijk concept helpt
Twee van de lastigste dingen vond Cashmyra onderbouwen 1) wat de betekenis van haar album was voor de podiumkunsten in Nederland en 2) wat de waarde zou zijn voor het publiek. Ze denkt dat een duidelijk concept helpt. “Voor het nieuwe album heb ik een heel duidelijk thema. Mijn moeder heeft zelfmoord gepleegd toen ik nog geen drie was, en dat is gewoon een feit dat je leven tekent. Hiervoor is het wel eens teruggekomen in mijn muziek, maar ik heb het nooit heel expliciet benoemd. Tot ik op een gegeven moment die urgentie wél voelde.”
“Toen dacht ik: ik heb hier gewoon een heel goed verhaal te pakken. Ik ben in staat om een rouwproces door een heel leven heen om te zetten in iets muzikaals. Waar mensen wat aan kunnen hebben, waar ze troost uit kunnen halen. Al is er maar één persoon die het luistert en denkt: misschien is het leven wel wat luchtiger dan ik denk. Dan is mijn doel eigenlijk al behaald.”
Cashmyra denkt dat haar thema doorslaggevend is geweest voor het succes van haar aanvraag. Toch kreeg ze van de commissie niet in één keer groen licht. “Bij mijn eerste aanvraag zeiden ze nog van: ‘Het lijkt vooral alsof dit project heel veel betekenis voor jou heeft.’ In het tweede plan heb ik nog wat uitgebreider beschreven hoe ik mensen wilde bereiken. Uiteindelijk, omdat ik een taboeonderwerp zoals suïcide bespreekbaar wilde maken, en wist hoe ik mensen daarmee wilde bereiken, vonden ze het wél betekenisvol.”
Kort gezegd houdt de commissie van een duidelijk concept en een stukje marketingplan. Dat hoeft, wil Cashmyra benadrukken, trouwens niet een onderwerp zoals het hare te betreffen. “Een helder concept kan ook zijn: ‘Ik wil een vet experimenteel album gaan schrijven met een combinatie van deze en deze stijlen, want daar ben ik de laatste tijd echt obsessed mee.’ Je moet vooral verder denken dan: ik wil een album schrijven of ik wil nieuwe liedjes schrijven. Want dat wil iedereen.”
En daarmee sloten we het interview af. Want: “Volgens mij heb je nu al veel te veel info voor een mand-verhaal.”
Inmiddels is Cashmyra’s album – dat ‘sterven doe je toch wel’ gaat heten – helemaal af, mixing en mastering incluis. De eerste single ‘rust’ komt op 12 april uit en zal te beluisteren zijn op alle streamingdiensten. Het album komt in het najaar uit op Zeevonk Records.
Wil je meer weten over de Ontwikkelbeurs Muziekauteur? Ga dan naar de website van het Fonds Podiumkunsten. Wil je meer weten over andere financieringsmogelijkheden, bekijk dan de rest van de afleveringen van Rondje Fondsen.
